NATUURLEXICON


Genetische diversiteit


Het gen is het meest elementaire organisatieniveau en vormt de basis van ons erfelijk systeem. Het is een stukje DNA dat voorkomt op de chromosomen. Ieder individu, met uitzondering van eeneiïge tweelingen, is gekenmerkt door een unieke genencombinatie.

De genetische diversiteit is het onderdeel van de biodiversiteit dat de totale diversiteit in het genoom van een individu of een populatie beschrijft.

Deze genetische diversiteit blijkt zowat oneindig, maar individuen die behoren tot dezelfde soort vertonen gelijkenissen in hun genetisch materiaal. De mate waarin variatie voorkomt is cruciaal omdat ze het aanpassingsvermogen bepaalt. Hoe groter de genetische diversiteit van een soort, hoe beter ze zich kan aanpassen aan wijzigende milieufactoren. Omgekeerd geldt: hoe geringer deze diversiteit, hoe groter de uniformiteit van de soort en de kans dat ze zich niet zal kunnen aanpassen aan nieuwe levensomstandigheden.

Men bestudeert meestal de genen op het niveau van de populatie, zoals het aantal verschillende allelen in een populatie of het aantal polymorfe genen, dit zijn genen waarvoor meer dan één allel aanwezig is. Hoe groter het aantal polymorfe genen, hoe groter de genetische diversiteit zal zijn.  

De genetische diversiteit zal sneller afnemen in kleine populaties dan in grote populaties doordat de zeldzame allelen sneller uit de populatie verdwijnen als gevolg van de zogenaamde genetische drift. Dit is het proces waarbij niet alle allelen in een populatie worden doorgegeven van de oudergeneratie naar de nakomelingen. In kleine populaties gaan er verschillende individuen niet tot paren komen, en dus geen genetische informatie kunnen doorgeven.   

De versnippering van het landschap in Vlaanderen heeft een bijzonder nefaste invloed op de genetische diversiteit.

Het “opsluiten” van de natuur in reservaten is in deze context een ongunstige ontwikkeling. Er is zeer dringend nood aan meer en veel grotere natuurgebieden en bovendien dienen die gebieden verbonden te worden door zeer brede verbindingszones zodat er uitwisseling tussen populaties kan gebeuren.  


Home