NATUURLEXICON

Houtsnip

Scolopax rusticola  

De Houtsnip Scolopax rusticola is een vrij zeldzame, plompe vogel met een lange, rechte snavel. Hij heeft een sterk camouflerende tekening. De kleur is onopvallend tegenover een achtergrond van dorre bladeren. De kruin is bovendien nog voorzien van zwarte dwarsstrepen. Hij heeft brede vleugels. Hij meet tot 34 cm. De ogen staan hoog in de kop ingeplant. De poten zijn relatief kort.

Deze vogel behoort tot de waadvogels, maar is binnen deze groep een buitenbeentje.

Hij leeft vooral in loofbossen met bronnen en beekjes, met varen en Braam, waaronder hij zich kan verschuilen. Deze vogel heeft als leefgebied vooral oudere bossen nodig.   

Het is een zwijgzame vogel. Hij valt pas op in de baltsperiode wanneer het mannetje met een langzame vleugelslag over het territorium vliegt en een hoog “pietsss” laat horen, gevolgd door een laag krassend “orrrt-orrrt”. Deze geluiden worden geproduceerd om het territorium te markeren.  

De nestkuil wordt met dorre bladeren gestoffeerd. Van april tot juni legt het vrouwtje 4 eieren. Het vrouwtje zorgt alleen voor het broeden en voederen. Deze vogel broedt twee keer per jaar, dit tussen maart en juli.

In Vlaanderen is het een schaarse broedvogel, een doortrekker en een wintergast.

De Houtsnip overwintert in West- en Zuid-Oost-Europa. In het late najaar is de kans het grootst deze vogel te zien tijdens de trek. Vermoeide of uitgeputte vogels pleisteren in kleine bosjes of in bijvoorbeeld Helm Ammophila arenaria aan de Kust. In het voorjaar is de soort het meest opvallend tijdens de avondlijke, vrij luidruchtige baltsvluchten.

Noordelijke vogels kunnen bij ons overwinteren. Vaak gebeurt dat ze midden in de stad kunnen worden gezien.

Hij broedt bij voorkeur in een landschap met bos, struweel en open vegetaties, waar hij dekking vindt en voedsel. Dit voedsel bestaat uit regenwormen, insecten, spinnen en slakken.

Als bedreigingen zijn er de schaalvergroting in de landbouw en waterpeilverlaging. De kwaliteit van de leefgebieden van de Houtsnip is reeds gevoelig afgenomen.

Aangezien de Houtsnip van loofbossen met bronnen en beekjes houdt, kan een toenemende verdroging van bossen in de toekomst een ernstig probleem gaan vormen voor deze mooie vogel.