NATUURLEXICON
De Kleine Zwaan Cygnus columbianus bewickii is een zwaan die bij ons aankomt omstreeks half oktober.
Deze zwaan is overwegend wit gekleurd. Jonge vogels zijn grijs gekleurd en hebben een roze in plaats van een gele snavelbasis. De zwanen leven in sterk familieverband.
De roep klinkt als “hoe-
De soort broedt 3000 tot 4000 km van hier op de toendra’s van Noord-
Deze zwanen hebben 110 dagen nodig om de jongen groot te brengen. De vorstvrije periode in de broedgebieden duurt slechts 120 dagen. Na 1 oktober vriezen de toendrameren dicht en wordt het voedsel onbereikbaar. De trek duurt anderhalve maand en gebeurt via een smalle corridor naar West-
Bij ons eten ze vooral de wortelknolletjes van Schedefonteinkruid Potamogeton pectinatus.
Deze knolletjes worden ook graag gegeten door de Knobbelzwaan Cygnus olor. Vaak eten de Knobbelzwanen de knolletjes op voordat de Kleine Zwanen hier arriveren. De Kleine Zwanen trekken dan maar naar grasland en akkerbouwgebieden.
Ook kranswieren worden door Kleine Zwanen niet versmaad.
Later in de winter eten ze gras, wintergraan, suikerbieten, aardappelen en oogstresten. ’s Avonds keren ze echter steevast terug naar het open water om zich te wassen en te overnachten. Kleine Zwanen blijven gedurende de winter bij elkaar in kleine tot heel grote groepen. De mannetjes, vrouwtjes en hun jongen blijven dan ook samen.
Deze vogel verlengt tijdens de overwintering zijn spijsverteringsstelsel van 2,5 tot 4 m. De langere darmen zorgen ervoor dat al het voedsel goed wordt verteerd. Op die manier verzamelen de vogels energie voor de lange vluchten naar hun broedgebieden. Na de overwinteringsperiode slinken de darmen opnieuw.
In de loop van de winter worden de graslandgebieden belangrijker omdat de oogstresten in de meeste landbouwgebieden worden ondergeploegd.
Wanneer er bij ons strenge vorst heerst, trekken de zwanen verder naar de Britse Eilanden, waar er een milder klimaat heerst. In februari-
Wereldwijd leven er slechts 25.000 Kleine Zwanen.
Kleine Zwaan
Cygnus columbianus bewickii