NATUURLEXICON

Metapopulatie

Een metapopulatie bestaat uit een groep van gescheiden populaties, die toch min of meer in contact staan met elkaar. Dit verschijnsel komt voor bij soorten waarvan de potentiële leefgebieden verspreid voorkomen (gescheiden door natuurlijke factoren of kunstmatige).

Elke populatie heeft zijn eigen cyclus van toename en afname die gescheiden is van andere populaties. Een populatie kan lokaal uitsterven, door een natuuurlijk of onnatuurlijk proces. Hoe kleiner de populatie, hoe kleiner de overlevingskansen die populatie heeft.

In principe is een populatie eindig, maar door het metapopulatiemodel is overleving op een grotere schaal mogelijk. Als plaatselijk een populatie verdwenen is, zal het "lege" gebied opnieuw worden gekoloniseerd door exemplaren van andere populaties die daar weggetrokken zijn (een verschijnsel dat dispersie wordt genoemd). Dit natuurlijk in de veronderstelling dat het gebied nog voldoende geschikt is of opnieuw geschikt wordt.

De overlevingskans op termijn is dus groter voor een metapopulatie: er is genetische uitwisseling tussen de deelpopulaties en het lokaal verdwijnen van een deelpopulatie kan weer hersteld worden door emigranten van andere deelpopulaties.

Om dit mogelijk te maken is het wel belangrijk dat er nog verbindingsmogelijkheden zijn tussen de verschillende populaties, met andere woorden dat het gebied niet te veel versnipperd is.