NATUURLEXICON

Mycorrhiza

Een bijzondere groep schimmels in de bodem zijn de zogenaamde mycorrhiza. Deze benaming betekent letterlijk: schimmelwortel. De mycorrhiza bevatten veel schimmelsoorten die in symbiose leven met de plant. De schimmels groeien hiervoor in en rondom de wortel van de plant zodat voedingsstoffen uitgewisseld kunnen worden.

Wanneer de voorraad voedingsstoffen rondom de wortels uitgeput raakt, wordt de plant gedwongen om zijn wortelstelsel snel uit te breiden zodat nieuw voedsel kan opgenomen worden. Hierdoor worden echter veel lange en dunne wortels geproduceerd die teer zijn en zeer vatbaar voor ziekten. Door een samenwerkingsverband aan te gaan met een schimmel kan de plant op een andere manier aan voedingsstoffen komen. De schimmel ontvangt stoffen die door de plant zijn aangemaakt. De plant ontvangt voedingsstoffen die anders moeilijk door de plantenwortels te bereiken zijn. Het zijn voornamelijk fosfaten, complexe organische verbindingen en het voedingselement silicium die door de schimmeldraden naar de plant getransporteerd worden.

Er bestaan 2 soorten mycorrhiza: de ectotrofe en de endotrofe mycorrhiza.

De ectotrofe schimmel, die hoofdzakelijk bij bomen voorkomt, groeit om en tussen de cellen van de wortels, terwijl de endotrofe schimmel om en in de cellen van de wortels van bijvoorbeeld heideplanten groeit.

Er zijn aanwijzingen dat verzuring, zoals zure neerslag, en vermesting van de bodem, de mycorrhiza’s aantast. Bovendien gaan de mycorrhiza’s dood als de boom aan vitaliteit verliest omdat er minder fotosyntheseproducten geproduceerd worden. Om die reden ook is het aantal mycorrhizavormende paddenstoelen in Vlaanderen en Nederland de laatste jaren zeer sterk achteruitgegaan.

Door het afsterven van de mycorrhiza’s verliest de boom een deel van de mogelijkheid om water en mineralen op te nemen. Dit leidt tot droogtestress en een tekort aan voedingsstoffen.