NATUURLEXICON

Specialisatie

Specialisatie is het proces waarbij organismen zich onder invloed van selectie gaan onderscheiden van andere soorten. Het is een traag verlopend proces, dat zich gedurende de evolutie heeft ontwikkeld. In sommige gevallen kan er een snelle specialisatie optreden, bijvoorbeeld wanneer er voor een predator een bepaalde prooi in overvloed aanwezig is. De grote vormen- en soortenrijkdom van de natuur is te danken aan het verschijnsel specialisatie.

Doordat organismen zich op een of andere manier specialiseren ontkomen ze vaak aan concurrentie met andere soorten die hun levenskansen bedreigen. Hoe meer een soort gespecialiseerd is, hoe minder de soort te duchten heeft van andere organismen. Roofvogels kunnen gespecialiseerd zijn in het vangen van bepaalde prooien, vlinders kunnen gespecialiseerd zijn in bepaalde bloemen en parasieten kunnen zich op een gastheer specialiseren.

Specialisatie zorgt er voor dat elk organisme zijn eigen niche, zijn eigen plaats, heeft. Het gevaar van specialisatie is dat bij een geringe verandering van de abiotische of biotische factoren het specialisme nutteloos wordt en de soort gedoemd is om te verdwijnen.