NATUURLEXICON

Stekelhuidigen

De stekelhuidigen (Echinodermata) behoren tot de ongewervelde dieren. Tot de stekelhuidigen behoren de zeesterren (Asteroidea), de slangsterren (Ophiuridea), de zee-egels (Echinoidea) en de zeekomkommers (Holothuroidea).

Stekelhuidigen worden gekenmerkt door een vijfstralige bouw. De huid is leerachtig en versterkt met kalkplaatjes en kalkstekels. Voor de voortbeweging en ademhaling beschikken de stekelhuidigen over een watervaatstelsel, een systeem van buizen, voorzien van een groot aantal uitstulpingen, die men voetjes noemt. De soorten die bij ons voorkomen leven op of in de zeebodem. Ze leven vooral van plantaardig voedsel, levende dieren en aas.    

Zeekomkommers zijn langwerpige, cilindrische dieren die op de zeebodem leven, onder rotsen, in rotsspleten of tussen wieren.

Net als bij de andere stekelhuidigen hebben ze een skelet. Dit skelet bestaat uit los in de leerachtige huid liggende kalkstukjes.

De mondopening van zeekomkommers is omringd met tentakels waarmee dierlijk plankton wordt gevangen. Zelf vallen ze ten prooi aan vissen, kwallen en anemonen. Ter verdediging steken sommige soorten plakkerige filamenten of zelfs een deel van hun darm- en ademhalingsstelsel langs de anus naar buiten, waardoor de aanvaller vast komt te zitten. Bij sommige soorten kunnen deze kleverige draden de giftige stof holothurine vrijlaten, wat de dieren in de nabije omgeving doodt. Zeekomkommers bewegen zich maar héél traag voort en kunnen zich door hele nauwe doorgangen persen. Deze dieren komen wereldwijd voor, in alle zeeën en op alle dieptes. In veel landen worden zeekomkommers aanzien als een echte delicatesse. Bij inname van het gif door de mens treden misselijkheid en braken op.