NATUURLEXICON


Voorjaarskluifzwam

Gyromitra esculenta


De Voorjaarskluifzwam Gyromitra esculenta is een zakjeszwam die voorkomt op verrijkte, kale grond of op voedselarm strooisel onder naaldbomen, soms onder loofbomen in stadsparken, plantsoenen, boomgaarden en kerkhoven. Hij is te zien van maart tot mei. Hij heeft een hersenachtig uitzicht.

Deze zwam is giftig. De incubatietijd bedraagt 6 tot 12 uur. Het toxine is het gyromitrine. Deze wordt echter grotendeels onschadelijk gemaakt door koken of drogen. Het gyromitrine wordt in het lichaam omgevormd tot monomethylhydrazine. Dit laatste is toxisch voor de lever en het zenuwstelsel. Monomethylhydrazine maakt vitamine B6 inactief.

De gevoeligheid voor deze toxine varieert van persoon tot persoon. Aanvankelijk treden er digestieve stoornissen op zoals misselijkheid, braken, buikkrampen en diarree. Deze gaan gepaard met hevige hoofdpijn, koorts en ernstige vermoeidheid. Soms treden er uitdrogingsverschijnselen op. Vaak treedt er een herstel op na een paar dagen.

Bij een zeer ernstige intoxicatie treden er 36 tot 48 uur na de inname leveraantasting en neurologische stoornissen op. Deze kunnens bestaan uit sufheid, slaperigheid, beven, delirium of zelfs convulsies (epileptische aanvallen). Hemolyse (afbraak van de rode bloedcellen) en nierinsufficiëntie kunnen eveneens aanwezig zijn.

De behandeling is symptomatisch. Vitamine B6 (pyridoxine) wordt toegediend. Ongeveer 10 % van de gevallen kent een dodelijke afloop wegens de leverstoornissen.


Home